Strona Główna Kalendarium Z Historii Straży Pożarnej i naszego Związku
Z Historii Straży Pożarnej i naszego Związku

Z HISTORII ZAWODOWEGO POŻARNICTWA NA ZIEMIACH POLSKICH

I ZWIĄZKU EMERYTÓW I RENCISTÓW POŻARNICTWA RP

 

1340r. Rada Miasta Legnicy, w księstwie legnicko-brzeskim rządzonym przez ks. Bolesława III, ustanowiła ordynację przeciwpożarową. Zapisano w niej m. in. o ustanowieniu płatnych funkcyjnych odpowiedzialnych za przestrzeganie bezpieczeństwa przeciwpożarowego.

 

1366r. -Po wielkim pożarze Kłodzka,samorząd należącego wtedy do Czech miasta, podjął uchwałę w sprawie powołania płatnego oddziału do gaszenia pozarów.

 

1392r. Magistrat Krakowa zatrudnił strażnika, do obowiązków którego należało alarmowanie o zauważonym pożarze. Strażnik pełnił służbę na wieży kościoła Mariackiego. Za swą służbę otrzymywał 8 groszy tygodniowo. Podobne rozwiązania stosowano w innych dużych miastach.

 

1425r. W Olkuszu założono straż pożarną ( brengarda ). Jej członkowie opłacani byli z kasy miejskiej. Ostatnia wzmianka o jej istnieniu datowana jest na 2 lipca 1787r.

 

 

1514r. Magistrat Bystrzycy Kłodzkiej na terenie hrabstwa kłodzkiego należącego z królestwa czeskiego (od 1526/27r. miasto weszło do monarchii Habsburgów), zatrudnił płatnego mistrza wodociągu.

 

1551r. W Krakowie wydano traktat Andrzeja Frycza Modrzewskiego (wł. Andrzej Frycz z Modrzewia), „O poprawie Rzeczypospolitej”. Autor-najwybitniejszy przedstawiciel polskiej myśli społeczno-politycznej doby Odrodzenia, m. in. przedstawił propozycje ustanowienia nowoczesnego systemu bezpieczeństwa przeciwpożarowego, w tym powołania etatowych nadzorców zajmujących się dopilnowywaniem straży, stróży miejskich oraz przestrzegania zasad bezpieczeństwa przeciwpożarowego oraz nad pożarowo bezpiecznym budownictwem.

 

 

1555r. W Jaworze na Dolnym Śląsku- w tym czasie mieście należącym do królestwa czeskiego i monarchii Habsburgów, zatrudniono wartowników, którzy doglądali bezpieczeństwa przeciwpożarowego. W porze nocnej pełnili oni dyżury na kościelnej wieży. W przypadku zauważenia pożarów mieli oni zarządzać alarm.

 

1589r., 8 grudnia. Miasto Świdnica na Dolnym Śląsku, otrzymało regulamin przeciwpożarowy. Jeden z jego zapisów wprowadza stanowisko dzielnicowego ogniomistrza, który odpowiadał za bezpieczeństwo przeciwpożarowe na powierzonym mu obszarze oraz przygotowanie do walki z pożarami i dowodzenie akcjami gaśniczymi.

 

1602r. Rada Cesarskiego (chodziło o Habsburgów) Miasta Wrocławia, ustanowiła porządek ogniowy dla tego miasta. Jego przepisy zobowiązywały miejskich kominiarzy do starannego doglądania kominów i zwracania uwagę na porządek w obejściach. Ponadto, na podstawie porządku ogniowego zatrudniono strażników, którzy mieli z wież dwóch kościołów (św. Elżbiety i św. Magdaleny), w centrum Wrocławia i ratuszowej, prowadzić stałą obserwację miasta. Po dostrzeżeniu pożaru mieli oni ogłaszać alarm. Po latach, 3 stycznia 1630r. rada uchwaliła nowy porządek ogniowy.

 

1618r. W krakowskiej drukarni Macieja Jędrzejczyka, wydano książkę „Artykuły prawa magdeburskiego”. W jednym z rozdziałów książki przełożonej z języka łacińskiego, przedstawiono zagadnienia bezpieczeństwa przeciwpożarowego, w tym, zajęto się organizacją dyżurów przeciwpożarowych na wieżach ratuszowych w miastach.

 

 

 

1655r. Rada Głównego Miasta Gdańska uchwaliła ordynację przeciwpożarową, na podstawie której zatrudniono pachołków ogniowych, którzy byli odpowiedzialni za narzędzia do gaszenia pożarów. Ponadto zaprowadzała ona nocne dyżury na wieżach dwóch świątyń.

 

 

 

1696r., 24 września. Rady Warszawy uchwaliła porządek ogniowy, którym ustanowiono odpowiedzialnych za prowadzenie działań ratowniczo-gaśniczych i ewakuacyjnych- starszych ogniowych.

 

 

 

 

1750r. W miastach prywatnych na terenie Prus ( w tym czasie do tego królestwa należały tereny Dolnego i Górnego Śląska, Mazur, Opolszczyzny, Pomorza i Ziemi Lubuskiej ) ustanowiono urząd burmistrza ds. spraw ochrony przeciwpożarowej.

 

 

1766r. W Wolborzu na Ziemi Piotrkowskiej, zatrudniono stróży nocnych, do zadań których należało pełnienie dyżurów i ogłaszanie alarmów o powstałych pożarach.

 

 

1752r., 5 lutego – Właściciel Ostrowa Wielkopolskiego, marszałek wielki koronny Franciszek Bieliński, ustanowił porządki ogniowe. Na tej podstawie powołano straż pożarną, w skład której weszło 20 wieśniaków z okolicznych wsi. Członkom tej straży za udział w gaszeniu pożarów płacono z kasy miejskiej.

 

1760r. W Białymstoku utworzono zawodowy oddział do gaszenia pożarów.

 

1795r., 26 sierpnia- Departament Policji w Warszawie, zatwierdził przepisy w sprawie powołania dla tego miasta intendenta ogniowego. Do jego zadań m. in. należało: kontrolowanie stróży nocnych, dbanie o miejski sprzęt przeciwpożarowy i zapewnienie odpowiedniego stanu studni miejskich.

 

1806r. W Warszawie przy zarządzie policji utworzono zawodowy oddział ratownictwa ogniowego. Oddział ten zlikwidowano w 1816r.

 

1816r. Magistrat krakowski zatrudniał 4 szprycmajstrów, których obowiązkiem było utrzymanie, w zdatności miejskich narzędzi do gaszenia ognia.

 

 

1836r., 1 stycznia. Rozpoczęła działalność Straż Ogniowa (w l. 1941-1950- Warszawska Straż Ogniowa) w Warszawie. Początkowa, była ona formacją wojskową.

 

 

1853r., 30 maja – W Prusach uchwalono tzw. ordynacje miejską. Umożliwiała ona samorządom miast tworzenie własnych zawodowych straży pożarnych.

 

 

1859r., 1 lipca - Powstała zawodowa straż pożarna ( Berufsfeuerwehr ) w Gdańsku. Kolejne zawodowe straże pożarne, na obszarze zakreślonym współczesnej Polski powstały:

we Wrocławiu-1859r., Szczecinie-1863r., Bydgoszczy-1872r., Elblągu-1875r.,Poznaniu-10 grudnia 1877r.

 

 

 

1863r., 19 lipca. Powstał Związek Straży Pożarnych i Towarzystw Ratunkowych Prowincji Śląskiej, Poznańskiego oraz gmin.

 

 

1865r. W Przemyślu założono Miejską zawodową Straż Ogniową. Zatrudniono w niej 6 pompierów.

 

1872r., 13 grudnia - Pruska ustawa powiatowa nakładająca na samorząd powiatowy, obowiązek zatrudnienia ogniomistrzów powiatowych, odpowiedzialnych za właściwe funkcjonowanie straży pożarnych. Ustawa obowiązywała m. in. na terenie zaboru pruskiego, Dolnego i Górnego Śląska, Opolszczyzny, Pomorza, Warmii i Mazur, Ziemi Lubuskiej.

 

1873r., 28 kwietnia – Rada Miejska Krakowa przyjęła uchwałę o powołaniu zawodowej Miejskiej Straży Ogniowej. Jej strażacy podobnie jak innych zawodowych straży pożarnych na terenie Galicji, mieli zapewnioną opiekę lekarską. Przysługiwało im prawo do zaopatrzenia emerytalnego po upływie 20 lat służby. Strażacy, którzy ulegli wypadkom podczas akcji, byli przenoszeni do pracy w zakładach należących do miasta.

1874r., 15 września- Samorząd Nowego Sącza podjął decyzję o utworzeniu zawodowej Miejskiej Straży Ogniowej.

1874r. W Lublinie utworzono zawodową Miejską Straż Ogniową.

 

1875r. Na terenie Galicji istniało 5 zawodowych straży pożarnych.

 

 

1875r., 31 października i 1 listopada. We Lwowie obradował I Zjazd Krajowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych w Królestwie Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim. W obradach wzięli m. in. udział delegaci z 4 zawodowych, miejskich straży pożarnych. W tym czasie na terenie zaboru austriackiego istniało 8 takich straży pożarnych.

 

 

1877r. W Siedlcach powołano zawodową Miejską Straż Ogniową.* Johann Kratochwill, właściciel dwóch dużych młynów w Poznaniu, założył zawodową straż pożarną. Straż ta uważana jest za pierwszą zakładową straż pożarną na ziemiach polskich.

 

1880r., 4 lipca 1880r. Powstał Zachodniopruski (Pomorski) Związek Straży Pożarnych z siedzibą w Gdańsku.

 

1890r. Na terenie Galicji istniało 13 zawodowych straży pożarnych.

 

1891r., 10 lutego. Ustawa ogniowa dla Galicji ( wł. Królestwo Galicji i Lodomerii wraz z Wielkim Księstwem Krakowskim oraz księstwami oświęcimskim i zatorskim ). Na jej podstawie w miastach liczących powyżej 10 tys. mieszkańców zakładano straże zawodowe.

 

1891r., 18 października. Powstał Związek Straży Pożarnych Prowincji Poznańskiej.

 

1897r. Na terenie Galicji istniały 37 zawodowe straże pożarne z łącznym stanem osobowym 459 strażaków. Dwa lata później, było tych straży 44 ze stanem osobowym 482 strażaków.

W najmniejszych strażach ( Wadowice, Wieliczka ) służyło po 1 zawodowym strażaku.

 

1903r., 1 października- W Katowicach powstała zawodowa straż pożarna. W następnym roku zawodowa straż utworzono w Bytomiu. Pięć lat po niej w Toruniu.

 

1905r. Na terenie Galicji działały 33 zawodowe straże pożarnej, w których służyło 478 strażaków.

1907r. We wrześniu, w Warszawie powstało muzeum pożarnicze. Jego tradycje kontynuuje Muzeum Pożarnictwa przy ul. Chłodnej 3.

 

1912r., 15 grudnia - Ukazał się pierwszy numer „Przeglądu Pożarniczego”. Redaktorem i wydawcą pisma poświęconego sprawom straży pożarnych, ubezpieczeniom od ognia i budownictwu ogniotrwałemu, był Bolesław Chomicz.

 

1914r. Na terenie Królestwa Polskiego istniało 5 zawodowych straży pożarnych. W tym czasie na obszarze Wielkopolski były dwie takie straże. Na terenie Galicji działało 35 zawodowych jednostek.

1915r., 1 sierpnia - Inż. Józef Tuliszkowski obejmuje stanowisko komendanta Warszawskiej Straży Ogniowej i m. in. wprowadza w niej polskie pożarnicze stopnie służbowe: strażak szeregowiec, plutonowy, sierżant, starszy sierżant, porucznik, kapitan i komendant.

 

1915r. W kwietniu zarejestrowano działające na terenie Królestwa Polskiego- Towarzystwo Świętego Floriana.

1916r., 10 września. Towarzystwo św. Floriana przekształciło się w Związek Floriański.

 

W latach 1917-1918 -W Warszawie pod kierownictwem inż. Józefa Tuliszkowskiego, przeprowadzono cztery kursy dla instruktorów - przyszłej kadry oficerskiej. Kursy trwały po 8 tygodni,

w 1917r. i po 4 tygodnie w 1918r. Ukończyło je blisko 150 osób. 1917r., 26 sierpnia - Zakończyła działalność Tymczasowa Rada Stanu Królestwa Polskiego. W czasie jej istnienia, od 6 listopada 1916r., w departamencie spraw wewnętrznych opracowano projekt jednolitej organizacji organów bezpieczeństwa publicznego, w tym ochrony przeciwpożarowej. Projekt przewidywał utworzenie, w ramach MSW departamentu ds. ochrony przeciwpożarowej oraz komórek na szczeblu guberni i powiatów. Przewidywał też utworzenie państwowych zawodowych straży pożarnych w miastach powyżej 20 tys. mieszkańców.

 

W 1918r. Polskie związki straży pożarnych zatrudniały łącznie 6 zawodowych inspektorów pożarnictwa. Istniało 60 zawodowych straży pożarnych.

 

1921r., 8-9 września. W Warszawie odbył się I Ogólnopaństwowy Zjazd Delegatów Straży Ogniowych RP. Uczestniczyło w nim 3690 delegatów z 742 straży pożarnych, w tym straży zawodowych. Podczas zjazdu powołano Główny Związek Straży Pożarnych RP.

 

1922r., 9 grudnia. Rada Naczelna Głównego Związku Straży Pożarnych RP przyjęła „Regulamin umundurowania i odznak starszeństwa”. Dla personelu fachowego urzędników Związku/zawodowych oficerów pożarnictwa, ustalał on 5 stanowisk: instruktora okręgowego, starszego instruktora, inspektora związku wojewódzkiego, zastępcy naczelnika i naczelnika Głównego Związku.

 

1924r. Do Głównego Związku Straży Pożarnych RP należało m.in. 28 zawodowych straży pożarnych i 12 zakładowych straży pożarnych o charakterze zawodowym.

 

1926r.,19 kwietnia – Rada Naczelna GZSP RP uchwaliła nowy regulamin wprowadzający na miejscu urzędników Związku-korpus inspekcyjny. RN ustanowiła następujące stopnie służbowe: aspirant, młodszy instruktor, instruktor, starszy instruktor, podinspektor, inspektor, starszy inspektor i naczelny inspektor.

RN ustanowiła następujące stopnie służbowe: aspirant, młodszy instruktor, instruktor, starszy instruktor, podinspektor, inspektor, starszy inspektor i naczelny inspektor.19 grudnia – Powstał Związek Zawodowy Oficerów Straży Pożarnych. Na czele Związku stanął inicjator jego powołania, inż. Józef Tuliszkowski.

 

 

1927r.,26 sierpnia-W Poznaniu z okazji III Ogólnopaństwowego Zjazdu Straży Pożarnych przeprowadzono Krajowe Zawody Strażackie. W grupie straży zawodowych (tzw. wielkomiejskich) wystartowały straże z Bydgoszczy, Łodzi i Warszawy. Komisja sędziowska przyznała dwie równorzędne nagrody strażom z Łodzi i Warszawy.

 

1927r., 25 grudnia- Ukazał się jako dodatek „Przeglądu Pożarniczego” –„Strażactwo Zawodowe”. Ukazujący się do 1932r. dodatek, był poświęcony problematyce pożarnictwa zawodowego. Redaktorami pisma byli: inż. Józef Tuliszkowski i od czerwca 1931r. kpt. WSO Jan Jankowski.

 

1928r. W woj. śląskim istniały trzy zawodowe straże pożarne.* Korpus inspekcyjny GZSP RP liczył 43 oficerów.

 

5 stycznia. Podział Śląskiego Związku Straży Pożarnych na Dolnośląski i Górnośląski. Na terenie osady Biały Kamień pod Wałbrzychem, uruchomiono drugą w Prusach szkołę pożarniczą. Placówka, którą w maju 1935r. przeniesiono do Wałbrzycha szkoliła kadrę i strażaków zawodowych, członków ochotniczych i przymusowych straży pożarnych, pracowników towarzystw ubezpieczeniowych, kominiarzy, urzędników administracji samorządowej oraz członków obrony przeciwlotniczej.

 

1930r., 26 kwietnia- Rada Naczelna Głównego Związku SP RP uchwaliła przepisy o podstawowych obowiązkach i prawach członków Korpusu Technicznego Związku. Stały się one pierwszą pragmatyką służbową dla zawodowego korpusu oficerskiego GZSP RP. W tym czasie korpus liczył 85 oficerów.

Ustanowiono następujące stopnie: aspirant pożarniczy, młodszy instruktor pożarniczy, instruktor pożarniczy, starszy instruktor pożarniczy, podinspektor pożarniczy, inspektor pożarniczy oraz starszy inspektor pożarniczy.

 

1931r., 10 stycznia – Ukazał się pierwszy numer „Gazety Strażackiej”- pisma Głównego Związku Straży Pożarnych RP. Pismo ukazywało się do wybuchu drugiej wojny światowej oraz

od 1 stycznia 1948r.końca 1952r.Na czele pisma stali: inspektor Stanisław Pągowski, od czerwca 1937r.,W. L. Przybyszewski. Po wojnie: Bolesław Chomicz, Wilhelm Garncarczyk,

ppłk poż. Józef Boguszewski i Zdzisław Radwański.

 

W l.1931 -1938 - Przeprowadzono 6 kursów instruktorskich ( oficerskich ) dla kandydatów na członków Korpusu Technicznego Związku.

 

1933r., 28 listopada – Główny Związek Straży Pożarnych RP otrzymał nazwę- Związek Straży Pożarnych RP.

 

1934r., 13 marca –Ustawa o ochronie przeciwpożarowej i innemi ( org. ) klęskami. Przepisy ustawy m.in. stanowiły, że zawodowe straże pożarne są organami własnymi samorządów. Powinny być one zasadniczo tworzone, przez gminy miejskie zamieszkałe ponad 40 tys. osób. Przewidywała też tworzenie okręgowych pogotowi pożarnych, w tym zawodowych.

 

1934r.Korpus Techniczny Związku liczył 176 oficerów.

 

1935r. W Polsce istniało 67 zawodowych straży pożarnych. Pełniło w nich służbę 2946 strażaków.

*Na terenie kraju pracowało 212 instruktorów powiatowych ( do pełnej obsady brakowało 52 ).

 

1937r.,5 maja -Minister spraw wewnętrznych ustanowił nomenklaturę stopni służbowych dla członków  ( oficerów ) Korpusu Technicznego Związku. Obejmowała ona osiem stopni. Minister spraw wewnętrznych ustalił następujące stopnie służbowe zawodowych oficerów pożarnictwa Korpusu Technicznego Związku: młodszy instruktor, instruktor, starszy instruktor, młodszy inspektor, inspektor, starszy inspektor, zastępca inspektora naczelnego oraz inspektor naczelny. 

 

 

1937r.,16 lipca – Sejm Województwa Śląskiego uchwalił ustawę o ochronie przed pożarami i innemi klęskami.

 

16 października, minister spraw wewnętrznych podpisał rozporządzenie o rozmieszczeniu, liczebności i zaopatrzeniu miejscowych straży ( pogotowi) pożarnych i uznaniu straży pożarnych za miejscowe. Rozporządzenie dotyczyło zawodowych straży pożarnych i pogotowi zawodowych w miastach. Zalecało zatrudnianie w tych strażach, osoby będące członkami Korpusu Technicznego Związku SP RP.

 

W listopadzie, w Zarządzie Związku Straży Pożarnych RP utworzono referat ds. zawodowych straży pożarnych. Na czele referatu stanął Feliks Nowotny, naczelnik ( komendant ) MSP

w Krakowie, w l. 1903-1923.

 

W 1937r. Sejm Śląski przyjął ustawę o ochronie przed pożarami i innymi klęskami. W Polsce istniało 91 zawodowych straży pożarnych. Pełniło w nich służbę 3300 strażaków.

 

1938r., 26 marca –Zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie obrony przeciwlotniczej i przeciwgazowej w zakresie akcji przeciwpożarowej.

 

23 listopada – Ustawa o zwalczaniu pożarów w hitlerowskiej Rzeszy Jej przepisy obowiązywały m. in. na terenach na wschód od rzek: Nysy Łużyckiej i Odry, a po pokonaniu Polski na ziemiach włączonych do Rzeszy i Generalnej Guberni. Na jej podstawie w większych miastach zorganizowano zawodowe straże pożarne np. w Częstochowie, Gnieźnie, Kaliszu, Łodzi, Wałbrzychu. 31 grudnia - Korpus Techniczny Związku liczył 357 oficerów. W kraju istniało 106 zawodowych straży pożarnych. Pełniło w nich służbę 3600 strażaków.

 

1939r.,1 marca – W Centralnym Ośrodku Wyszkolenia Pożarniczego w Warszawie rozpoczął się pierwszy kurs oficerski. Z uwagi na zagrożenie wybuchem wojny szkolenie skrócono o 1 miesiąc

i zakończono 31 lipca. Szkolenie ukończyło go 37 absolwentów.

 

Wrzesień -Udział jednostek zawodowych straży pożarnych, w gaszeniu pożarów powstałych w skutek bombardowań przez lotnictwo Rzeszy Niemieckiej. W sposób szczególny zapisała się Warszawska Straż Ogniowa.

 

1939-1945-Druga wojna światowa. Udział strażaków zawodowych w szeregach Wojska Polskiego, w walkach przeciwko wojskom niemieckim i radzieckim. Udział w antyhitlerowskim ruchu oporu.

Podczas wojny swe życie za ojczyznę oddało kilka tysięcy polskich strażaków, w tym zawodowych.

 

24 października - Władze niemieckiej, okupacyjnej Policji Porządkowej ( Ordnungspolizei, jej częścią była Policja Ogniowa- Feuerschutzpolizei ) przejęły kierownictwo nad ochroną przeciwpożarową i strażami pożarnymi na terenie Generalnej Guberni.

 

23 grudnia – W Warszawie odbyło się zebranie oficerów pożarnictwa, na którym powołano organizację- Strażacki Ruchu Oporu „Skała”. Na czele tej podziemnej organizacji stanął Jerzy Lgocki, porucznik Warszawskiej Straży Ogniowej. Od stycznia 1944r. organizacją kierował ppłk poż. Józef Mikuła, instruktor pożarniczy na dystrykt radomski Generalnej Guberni.

SRO „Skała” opierał swą działalność na zawodowych i ochotniczych strażach pożarnych. Do zadań jakie realizował należało: szkolenie wojskowe, ukrywanie młodzieży oraz osób zaangażowanych

w podziemną działalność, współpraca z organizacjami prowadzącymi antyhitlerowską działalność, wyrabianie „ lewych” dokumentów osobowych, działalność kurierska na rzecz Podziemnego Państwa, interwencje zmierzające do zwolnień osób przebywających w obozach, więzieniach, aresztach, prowadzenie działań gaśniczych, by te nie przynosiły efektów pożądanych przez okupanta. Szacuje się, że organizacja miała 120 tys. zaprzysiężonych członków- strażaków.

 

W grudniu, oficer Warszawskiej Straży Ogniowej Feliks Nowotny, zostaje wyznaczony na oficera łącznikowego z niemieckimi władzami policyjnymi.

 

1940r. W marcu, zostaje ustanowiony urząd Komisarycznego Kierownika Technicznego Polskich Straży Ogniowych ( od maja 1940r.-Kierownik Techniczny Pożarnictwa dla Generalnej Guberni ). Komisarycznym Kierownikiem, który podlegał niemieckiej władzy policyjnej, został Jerzy Lgocki ( od lipca 1940r.-płk poż. ). W maju 1940r., biuro KKT przeniesiono z Warszawy do Krakowa.

Od sierpnia 1942r. kiedy J. Lgocki zszedł do podziemia, a obowiązki Kierownika przejął ppłk poż. Tadeusz Busza, dotychczasowy zastępca Kierownika.

Na szczeblu dystryktów ustanowiono stanowiska instruktorów pożarniczych (Distriktfeuerwehrinspekteur ), a w powiatach, instruktorów powiatowych (Kreisfeuerwehrinspekteur ). Instruktorzy byli nadzorowani przez komendy policji porządkowej i żandarmerii

W pierwszym kwartale 1940r., w Warszawie, powstał Oddział Doświadczalny pełniący funkcję zawodowej straży pożarnej. Przy nim utworzono Centralną Szkołę Pożarniczą, w której realizowano kursy dla zawodowych strażaków, podoficerów, mechaników i oficerów. Placówki istniały do wybuchu powstania warszawskiego.

 

1940r. Pod koniec czerwca Komisaryczny Kierownik Techniczny Polskich Straży Ogniowych
w Generalnej Guberni inż. Jerzy Lgocki ustanowił nomenklaturę stopni służbowych dla personelu zawodowego polskich pożarniczych jednostek organizacyjnych. Była ona wzorowana na stopniach obowiązujących w Warszawskiej Straży Ogniowej i Wojsku Polskim. Obowiązywała, z niewielkimi zmianami do momentu wejścia w życie zarządzenia ministra gospodarki komunalnej z dnia 28 sierpnia 1951r.

 

1941r., 22 kwietnia – Rozporządzenie generalnego gubernatora dr Hansa Franka, o ochronie przed pożarami w Generalnej Guberni. Przepisy rozporządzenia m. in. określały organizacje ochrony przeciwpożarowej na terenie GG oraz m. in. działalność zawodowych straży pożarnych.

 

I połowa 1944r. Na terenie Generalnej Guberni istniało, w tzw. dużych miastach powiatowych, 39 zawodowych straży pożarnych. W pozostałych 20 powiatach funkcjonowały zawodowe pogotowia. Działało 5 biur instruktorów pożarniczych dystryktów, 59 biur powiatowych instruktorów pożarnictwa, Centralna Szkoła Pożarnicza oraz Biuro Kierownika Technicznego Pożarnictwa.

1 sierpnia- Wojewódzki inspektor pożarnictwa w Lublinie mjr poż. Mieczysław Stylski, przedłożył kierownikowi resortu Administracji w PKWN, projekt organizacji polskiej ochrony przeciwpożarowej. Postulował m. in. powołanie państwowego, centralnego organu ochrony przeciwpożarowej.

1 grudnia – W Resorcie Administracji Publicznej PKWN, powołano Główny Inspektorat Pożarnictwa. Na jego czele stanął gen. poż. inż. Eugeniusz Doering. W marcu 1946r. zlikwidowano GIP, a na jego miejsce, w Departamencie Politycznym Ministerstwa Administracji Publicznej utworzono Wydział Ochrony przed Pożarami. Na szczeblu wojewódzkim istniały wojewódzkie inspektoraty pożarnictwa usytuowane w wydziałach administracyjnych.

 

1945r.,10 stycznia – Główny Inspektor Pożarnictwa wydał zarządzenie w sprawie tworzenia powiatowych komend straży pożarnych. Sytuował je w starostwach. Komendanci powiatowi po reaktywacji ZSP RP pełnili jednocześnie funkcje powiatowych instruktorów pożarnictwa. W lutym, do Katowic z polecenia Głównego Inspektora Pożarnictwa, przybyła pożarnicza grupa operacyjna z zadaniem zorganizowania ochrony przeciwpożarowej w woj. śląsko-dąbrowskim.

W kwietniu kolejne p. g. o. trafiły do Opola i Trzebnicy na Dolnym Śląsku. Następne skierowano do Gdańska, Szczecina, a w maju na Środkowe Wybrzeże, Ziemię Lubuską oraz Warmię i Mazury.

2 czerwca -W Ministerstwie Administracji Publicznej powstał raport, w którym założono powołanie państwowych organów ochrony przeciwpożarowej. 1 sierpnia – W Ministerstwie Przemysłu

i Handlu utworzono, pierwszy w gospodarce główny inspektorat ochrony przeciwpożarowej z płk poż. Józefem Milewskim na czele.

13 listopada – Dekret o zarządzie Ziem Odzyskanych. Powołanie Ministerstwa ZO. W Departamencie Administracji utworzono Samodzielny Referat Pożarnictwa. Ministerstwo zniesiono ustawą z dnia 11 stycznia 1949r. o scaleniu Ziem Odzyskanych z ogólną administracja państwową. 30 listopada – Minister administracji publicznej zarządził ustanowienie zarządu przymusowego Związku Straży Pożarnych. Reaktywacja Związku Straży Pożarnych R P.

 

1946r., 27 kwietnia – Za bohaterską służbę i walkę z okupantem, Krajowa Rada Narodowa przyznała Warszawskiej Straży Ogniowej- Krzyż Walecznych.

1 czerwca – Rozpoczęła działalność Centralna Szkoła Pożarnicza w Warszawie. Od sierpnia 1948r. pod nazwą: Centralny Ośrodek Wyszkolenia Pożarniczego nr 1. W 1949r. powstał COWP nr 2

w Łodzi. W tych placówkach kursy oficerskie ukończyło 381 osób.

 

1946r., 24 czerwca-30 października. W Centralnej Szkole Pożarniczej w Warszawie, przeprowadzono czwarty w historii tej placówki kurs oficerski. Ukończyło 31 słuchaczy. Pierwszy taki kurs odbył się w 1939r. Dwa kolejne zrealizowano podczas okupacji.

1-8 września – Obchody pierwszego po wojnie ogólnopolskiego Tygodnia Obrony Przeciwpożarowej. W kolejnych latach, do 1965r. , organizowano podobne obchody, w miesiącach : maj-lipiec. Głównym celem obchodów było popularyzowanie wśród społeczeństwa zasad bezpieczeństwa przeciwpożarowego.

23 grudnia – Okólnik Ministra Administracji Publicznej w sprawie przekształcenia wojewódzkich inspektoratów pożarnictwa w oddziały do spraw ochrony przed pożarami i innymi klęskami. Oddziały weszły w skład wydziałów administracyjno-prawnych UW.

Na szczeblu powiatów komendanci powiatowi i grodzcy stali się instruktorami pożarnictwa, a na Ziemiach Odzyskanych, kierownikami referatów ochrony przed pożarami i innymi klęskami.

 

1947r. We wrześniu, w Departamencie Politycznym Ministerstwa Administracji Publicznej na miejsce Wydziału Ochrony przed Pożarami utworzono Wydział Pożarnictwa. Wydziałem kierował

płk WP Jan Skrzypek „Kotwica”. W 1948r. naczelnikiem wydziału został mgr Anzelm Wardęga.

 

1949r., 24 października -Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie rozwiązania stowarzyszenia Wyższej Użyteczności „ Związek Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej”.

 

30 listopada- Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie uposażeń liniowych pracowników samorządowych zawodowych straży pożarnych.

 

1949r., W Polsce działały 73 terenowe jednostki zawodowych straży pożarnych. W resortach istniało 969 zawodowych przemysłowych straży pożarnych.

 

1950r.,4 lutego- Ustawa o ochronie przeciwpożarowej i jej organizacji. Ustanawiała ona państwowe organy ochrony przeciwpożarowej, tj. komendy straży pożarnych ( główną, wojewódzkie,

w tym warszawską i łódzką oraz powiatowe. Komendy straży pożarnych kierowały i sprawowały nadzór nad całokształtem ochrony przeciwpożarowej. Komenda Główna SP podlegała, z mocy ustawy z dnia 19 kwietnia 1950r. o zmianach organów naczelnych władzy państwowej w zakresie gospodarki komunalnej i administracji państwowej Ministrowi Gospodarki Komunalnej ( wcześniej Ministrowi Administracji Publicznej). Jej podlegały komendy wojewódzkie, tym komendy stopnia powiatowego.

1 kwietnia - Bolesław Łazarski „Chmura” został powołany na stanowisko komendanta głównego straży pożarnych. Początek działalności Komendy Głównej Straży Pożarnych.

Komendantami głównymi SP byli: kapitan komendant* Bolesław Łazarski, od lutego 1952r. kpt. sztabu** Jan Kwiatkowski, od listopada 1956r., początkowo jako p.o. kpt. sztabu Roman Darczewski, od 1 stycznia 1968r. kpt. sztabu, płk poż. /gen. poż. Zygmunt Jarosz, od 1 września 1981r. do 22 listopada 1983r. płk poż./ gen poż. Tomasz Ostrowski, od 3 kwietnia, początkowo jako p.o. płk poż. Andrzej Gatlik i od 5 czerwca 1987r. do 16 grudnia 1991r., płk poż./ gen. poż. Andrzej Stefanowski.

*Stopień wprowadzony zarządzeniem ministra gospodarki komunalnej z dnia 28 sierpnia 1951r.

**Stopień wprowadzony rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 10 października 1952r.

W maju, uruchomiono Centralną Oficerską Szkołę Pożarniczą z siedzibą w Warszawie. Oddziały szkoły powstały w Łodzi, Poznaniu, Bielsku-Białej, Gdańsku i Warszawie- Odolanach. W 1954r. zmieniono nazwy szkół na szkoły oficerów pożarnictwa.

14 lipca – Rozporządzenie ministra gospodarki komunalnej w sprawie organizacji komend straży pożarnych. Powołanie 17 wojewódzkich komend straży pożarnych, 2 komend w miastach na prawach województw ( Warszawa i Łódź ) oraz 336 komend powiatowych i miejskich.

13 listopada- Okólnik ministra gospodarki komunalnej w sprawie zespolenia działalności wojewódzkich i powiatowych komend straży pożarnych z działalnością prezydiów rad narodowych.

 

W okresie od 1950r. do 20 grudnia 1956r., w szkołach oficerskich i ośrodkach szkolenia pożarniczego, przeprowadzono 30 kursów oficerskich. Ukończyło je 1126 oficerów pożarnictwa. W tym czasie placówki szkolenia oficerskiego działały w Warszawie, Łodzi, Poznaniu, Bielsku-Białej, Gdańsku, Mysłowicach i Nysie.

 

1951r., 26 lutego – Ustawa o terenowej obronie przeciwlotniczej. W 1964r. t.o.pl. została przekształcona Powszechną Samoobronę a w 1973r. w Obronę Cywilną.

 

21 października - Sejm dokonał nowelizacji ustawy o ochronie przeciwpożarowej i jej organizacji. Zgodnie z jej zapisami, komendy wojewódzkie oraz stopnia podstawowego, usytuowano przy prezydiach rad narodowych. Zachowano jednak fachowy zakres kompetencyjny, w tym w dziedzinie działalności operacyjnej. Nowela ustawy regulowała sprawy ochrony przeciwpożarowej

w resortach. Ustanawiała dwa piony ochrony przeciwpożarowej-terenowy i resortowy.

28 sierpnia. Minister gospodarki komunalnej wprowadził nową nomenklaturę stopni służbowych: strażak, starszy strażak, młodszy ogniomistrz, ogniomistrz, starszy ogniomistrz, młodszy aspirant, aspirant, starszy aspirant, kapitan, kapitan aspirant, kapitan szef oraz kapitan komendant.

23 listopada - Zarządzenie komendanta głównego straży pożarnych w sprawie tymczasowej organizacji szkolenia pożarniczego. Zarządzenie ustalało rodzaje szkolenia kadry oficerskiej, podoficerskiej, strażaków zawodowych oraz OSP. Kształcenie miały realizować odpowiednio: oficerskie technika pożarnicze, Centralna Oficerska Szkoła Pożarnicza, wojewódzkie szkoły pożarnicze, zawodowe straże pożarne oraz ochotnicze straże pożarne.

 

1952r.,1 września –Uruchomienie czteroletnich oficerskich techników pożarniczych dla absolwentów szkół podstawowych, w Wieliczce i Wrocławiu. Dwa lata później placówkę wielicką przeniesiono do Wrocławia. Od września 1956r. OTP miało swą siedzibę w Poznaniu. OTP zakończyło swą działalność w 1959r. Technika ukończyło 210 oficerów pożarnictwa.

10 października -Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie stosunku służbowego członków Korpusu Technicznego Pożarnictwa. Ustanowienie Korpusu Technicznego Pożarnictwa, do którego weszli zawodowi oficerowie, podoficerowie i szeregowi strażacy. Na czele Korpusu stanął komendant główny SP. Rozporządzenie dało podstawę do powołania komisji dyscyplinarnych.

13 grudnia – Zarządzenie ministra gospodarki komunalnej w sprawie składu, powoływania i trybu postępowania komisji weryfikacyjnych dla ustalenia stopni służbowych w pożarnictwie.

15 grudnia – Zarządzenie ministra gospodarki komunalnej w sprawie rozmieszczenia, liczebności oraz norm osobowych i sprzętu straży pożarnych. Zarządzenie ustalało m. in. stan liczebny personelu zawodowego baz konserwacji i naprawy sprzętu pożarniczego oraz obsady powiatowych punktów alarmowo-informacyjnych, w ilości 3 etatów na każdy powiat, tam gdzie nie było ZSP.

 

1952r., 10 października. Rada Ministrów zmieniła nomenklaturę stopni służbowych na: strażak-kandydat, strażak, starszy strażak, sekcyjny, młodszy ogniomistrz pożarnictwa, ogniomistrz pożarnictwa, starszy ogniomistrz pożarnictwa, aspirant, starszy aspirant, młodszy kapitan pożarnictwa, kapitan pożarnictwa, starszy kapitan pożarnictwa, kapitan szef oraz kapitan sztabu.

 

1953r.,25 marca – Zarządzenie ministra gospodarki komunalnej, którym ustalono, że długość dyżuru w zawodowych strażach pożarnych wynosi 24 godziny. Po nim następowało 24 godziny wolnego. Raz w tygodniu przysługiwało prawo do 12 godzin dodatkowego wolnego od służby. Zarządzenie przewidywało także możliwość stosowania systemu, w którym dyżur trwał 12 godzin.

Po nim następowała doba wolnego.

 

1954r.,20 lipca – Zarządzenie ministra gospodarki komunalnej w sprawie rodzajów szkół i ośrodków szkolenia pożarniczego. Na tej podstawie powołano 4 szkoły oficerskie, 11 podoficerskich

i 6 ośrodków szkolenia pożarniczego. Placówki te podlegały komendantowi głównemu SP.

2 sierpnia –Uchwała Rady Ministrów w sprawie ustanowienia resortowej ochrony przeciwpożarowej, w 19 ministerstwach i 3 urzędach centralnych.

1954r., 6 sierpnia-Zarządzenie ministra gospodarki komunalnej w sprawie ustalenia regulaminu organizacyjnego zakładowej zawodowej straży pożarnej.

7 grudnia – Dekret o naczelnych organach administracji państwowej w zakresie spraw wewnętrznych i bezpieczeństwa publicznego. Ochrona przeciwpożarowa została podporządkowana ministrowi spraw wewnętrznych. Przepisy dekretu weszły w życie 12 grudnia 1954r.

 

1955r., 1 września – Rozpoczęła działalność pomaturalna Szkoła Oficerów Pożarnictwa w Warszawie.

 

1956r., 1 lutego – W siedzibie Komendy Głównej SP, odbyła się narada partyjno-zawodowa, podczas której przyjęto rezolucję w sprawie zmian w statucie OSP i powołania Związku OSP.

Po likwidacji Związku Straży Pożarnych, całkowity nadzór nad ochotniczymi strażami pożarnymi sprawowały komendy straży pożarnych.

 

1956r., 13 listopada- Ustawa o zmianach w naczelnych organach publicznych w zakresie bezpieczeństwa publicznego. Na jej odstawie KGSP uzyskała status samodzielnego pionu w MSW.

 

1957r., 1 stycznia – Miejskie Komendy SP w Krakowie, Poznaniu i Wrocławiu, uzyskały status wojewódzkich. Stało się to po tym jak te miasta stały się wydzielonymi na prawach województw.

11-15 września – W Warszawie odbył się Kongres CTIF.

 

1957r. Likwidacja resortowej ochrony przeciwpożarowej w 6 ministerstwach i urzędach centralnych.

 

1958r., 31 stycznia Minister spraw wewnętrznych podpisał zarządzenie w sprawie ustalenia kwalifikacji dla oficerów, którym zobowiązał, nieposiadających wykształcenia średniego do uzupełnienia wykształcenia (uzyskanie matury do 1963r.) i uzyskania kwalifikacji zawodowych, w zakresie 3-letniej Szkoły Oficerów Pożarnictwa.

 

-20 grudnia. Rada Ministrów przywróciła wzory dystynkcji stopni służbowych, na stosowane w l. 1940-1951. I mimo pozostawienia nomenklatury w 1951 i 1952r., powszechna była praktyka stosowania stopni wg wzoru wojskowego.

 

W czerwcu uruchomiono w Poznaniu Szkołę Podoficerów Pożarnictwa. Wcześniej ta szkoła funkcjonowała we Wrocławiu. Prócz szkoły poznańskiej, działała podobna placówka w Nysie na terenie woj. opolskiego.

18 sierpnia- Zarządzenie ministra spraw wewnętrznych w sprawie wytycznych dotyczących organizacji i zakresu działania wojewódzkich i powiatowych komend straży pożarnych. Komendy stają się samodzielnymi organami, bezpośrednio podporządkowanymi prezydiom tych rad narodowych.

 

1958r. W kraju działało 226 terenowych pogotowi zawodowych i zawodowych straży pożarnych z łączną ilością etatów- 10 328.W resortach funkcjonowało 810 straży zawodowych z 25 242 etatami.

 

1959r., 20 czerwca – W Krakowie powołano Środowiskowe Koło Emerytów Pożarników. Przewodniczącym zarządu wybrano Józefa Wierzbę.

 

W l. 1959-1973 - Działalność komisji ds. specjalizacji oficerów pożarnictwa. Specjalizację, w różnych dziedzinach ochrony przeciwpożarowej uzyskało 857 osób, w tym 49 cywilnych pracowników ochrony przeciwpożarowej.

 

1960r., 13 kwietnia – Sejm uchwalił ustawę o ochronie przeciwpożarowej. Przepisy ustawy nałożyły na komendy straży pożarnych obowiązek koordynowania i kierowania pod względem fachowym, całokształtu spraw ochrony przeciwpożarowej oraz sprawowania nadzoru nad wszystkimi strażami pożarnymi na swoim obszarze działania.

1 czerwca – Zarządzenie Komendanta Głównego SP o przeniesieniu Nysy do Krakowa-Nowej Huty, Szkoły Podoficerów Pożarnictwa.

 

1961r., 24 listopada- Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie tworzenia wydziałów prezydiów powiatowych rad narodowych. Na jego podstawie dokonano fuzji powiatowych komend straży pożarnych z komendami miejskimi s. p., w miastach, w których miały one swe siedziby. Rozporządzenie weszło w życie 2 grudnia 1961r. W tym czasie w kraju było 74 miasta posiadające status powiatów.

 

1962r., 3 marca – W Komendzie Głównej S P powołano Działowy Ośrodek Informacji Naukowo-Technicznej i Ekonomicznej. Ośrodek zajmował się dokumentowaniem, gromadzeniem oraz udostępnianiem i upowszechnianiem krajowych i zagranicznych materiałów

z zakresu pożarnictwa.

 

1962r. W kraju istniało 130 terenowych i 426 zakładowych zawodowych straży pożarnych.

 

1964r., 12-13 września – W Zabrzu odbyły się I Krajowe Zawody Sportowo-Pożarnicze.

 

1964r., 22 grudnia-Zarządzenie Komendanta Głównego Straż Pożarnych wprowadzający obowiązkowe dla członków Korpusu Technicznego , okresowe badania sprawności fizycznej. W zarządzeniu określono normy dla poszczególnych konkurencji.

 

1966r., 22 maja- Obchody „Dnia Strażaka” oraz inauguracja Dni Ochrony Przeciwpożarowej.

 

W1966r. w kraju istniało 176 terenowych ZSP i 383 ZZSP. Sieć komend straży pożarnych tworzyły: komenda główna, 22 komendy wojewódzkie , w tym 5 miast wydzielonych i 355 komend stopnia powiatowego.

 

1967r., 28 listopada – Minister spraw wewnętrznych znowelizował wytyczne w sprawie zakresu działania i organizacji organów spraw wewnętrznych prezydiów rad narodowych. Zgodnie z nimi wojewódzkie komendy st. p. weszły w skład urzędów spraw wewnętrznych, a stopnia powiatowego do wydziałów spraw wewnętrznych prezydiów R N stopnia powiatowego.

 

1968r., 1 stycznia – Komendantem Głównym Straży Pożarnych został płk poż ( kapitan sztabu ) Zygmunt Jarosz- pierwszy z wykształcenia oficer pożarnictwa na tym stanowisku/urzędzie.

 

1970r., 24 grudnia – Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie przekształcenia komend straży pożarnych w organy bezpośrednio podporządkowane prezydiom rad narodowych oraz w sprawie obsadzania i zmian na stanowiskach pracowniczych w tych komendach W 1970r. w Polsce istniało 217 terenowych ZSP i 224 zakładowe ZSP.

1971r., 30 czerwca – Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie powołania Wyższej Oficerskiej Szkoły Pożarniczej w Warszawie. Uczelnia została rozwiązana 30 listopada 1981r.

Na uczelni prowadzono studia stacjonarne oraz zaoczne. Jej absolwenci uzyskiwali pierwszy stopień oficerski i dyplomy inżynierów pożarnictwa.

 

3 sierpnia - Powołano Szkołę Chorążych Pożarnictwa w Poznaniu. Druga tego typu placówka powołana została 10 stycznia 1973r. w Krakowie. Obie szkoły przejęły obiekty dotychczasowych szkół podoficerskich. Absolwenci tych szkół otrzymywali stopnie młodszych chorążych pożarnictwa i tytuły techników pożarnictwa.

 

1972r., 14 sierpnia – Powołanie Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Ochrony Przeciwpożarowej w Józefowie k/Otwocka. Obecnie Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej

im. inż. Józefa Tuliszkowskiego.

 

1973r., 1 stycznia – W służbie liniowej wprowadzono trzyzmianowy system pełnienia dyżurów. Czas dyżuru zmiany służbowej skrócono do 12 godzin. Po następowało 24 godziny wolnego.

W 1981r. wprowadzono dodatkowe wolne w wymiarze 24 godzin.

 

19 maja – Promocja oficerska XV, ostatniego turnusu stacjonarnego S O P.

 

9 grudnia – Kompetencje terenowych komend straży pożarnych przejęły organy administracji państwowej, tj. wojewodowie, prezydenci miast, naczelnicy powiatów, miast, dzielnic i gmin. Komendy weszły w skład wymienionych organów i stały się wydziałami ich urzędów.

1974r. ,28 stycznia - Decyzja komendanta głównego SP w sprawie przekazania komendom

wojewódzkim prawa do kształcenia podoficerów pożarnictwa.

 

1974r., 14 kwietnia. Rada Ministrów ustanowiła korpus chorążych pożarnictwa. Obowiązywały w nim następujące stopnie służbowe: młodszy chorąży pożarnictwa, chorąży pożarnictwa i straszy chorąży pożarnictwa.

 

4 maja. – Promocja oficerska IX , ostatniego zaocznego turnusu S O P.

27 grudnia -Dekret o służbie funkcjonariuszy pożarnictwa. Zniesienie Korpusu Technicznego Pożarnictwa. Dekret dawał m.in. prawo do dodatkowego urlopu. Jego wymiar uzależniony był od stażu służby. Zaprowadzał nowe nazewnictwo stopni służbowych: strażak, starszy strażak, kapral pożarnictwa, starszy kapral pożarnictwa, plutonowy pożarnictwa, ogniomistrz pożarnictwa, starszy ogniomistrz pożarnictwa, młodszy chorąży pożarnictwa, chorąży pożarnictwa, starszy chorąży pożarnictwa, podporucznik pożarnictwa, porucznik pożarnictwa, kapitan pożarnictwa, major pożarnictwa, podpułkownik pożarnictwa, pułkownik pożarnictwa i generał pożarnictwa. Nazwy stopni obowiązywały do momentu powstania PSP.

Dekret przewidywał dwa systemy pełnienia służby zmianowej; dotychczasowy i o czasie 24 godzin dyżuru przy 48 wolnych od służby. Drugi system niebawem stał się w jednostkach terenowych powszechnym.

 

1975r., 12 czerwca – Ustawa o ochronie przeciwpożarowej. Na jej podstawie komendant główny SP , który podlegał ministrowi spraw wewnętrznych, pełnił funkcję centralnego organu administracji państwowej w sprawach ochrony przeciwpożarowej. Swe zadania wykonywał przy pomocy urzędu-Komendy Głównej SP. Zgodnie z ustawą, zadania w zakresie ochrony przeciwpożarowej w województwach, wykonywały terenowe organy administracji państwowej tego stopnia przy pomocy urzędów i komend wojewódzkich SP .Ustawa wyposażała ministrów oraz kierowników urzędów centralnych do organizowania i nadzoru ochrony przeciwpożarowej w podległych im strukturach.

14 września – Otwarcie Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach. Od 10 lutego 1993r. ma ono status wiodącej pożarniczej placówki muzealnej i nosi nazwę –Centralne Muzeum Pożarnictwa.

28 października – Zarządzenie ministra spraw wewnętrznych w sprawie zasad powoływania rejonów działania. Ustalono nim powołanie terenowych 49 zawodowych straży pożarnych, tj.

w miastach wojewódzkich. Pozostałe jednostki stawały się ich oddziałami. Model ten nie sprawdził się i został zarzucony. 1980r.We wrześniu powstał NSZZ Pracowników Ochrony Przeciwpożarowej.

16 listopada – Zawiązanie Krajowej Sekcji Pożarnictwa NSZZ „Solidarność”.

 

1981r., 28 listopada-2 grudnia – Strajk studentów-podchorążych W O S P.

 

1982r., 18 stycznia- Rada Ministrów powołuje Szkołę Główną Służby Pożarniczej.

Uczelnia prowadzi studia inżynierskie i magisterskie, w systemach: stacjonarnym oraz zaocznym.

Jej absolwenci otrzymują pierwszy stopień oficerski oraz tytuły naukowe, odpowiednio inżynierów bądź magistrów inżynierów pożarnictwa. Uczelnia kształci także cywilnych specjalistów w zakresie bezpieczeństwa pożarowego oraz bezpieczeństwa cywilnego.

 

18-19 września – W Opolu odbyły się pierwsze Mistrzostwa Polski w sporcie pożarniczym.

 

1983r., 6 września – Zjazd założycielski Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa.

 

1984r., 27 lutego - Minister Spraw Wewnętrznych ustanowił odznakę honorową „Zasłużony Funkcjonariusz Pożarnictwa”. Odznaka była nadawana do końca istnienia PRL.

 

13 kwietnia – Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie zasad i funkcjonowania terenowych organów administracji państwowej. Nadawało ono komendzie wojewódzkiej straży pożarnych, status wydziału urzędu wojewódzkiego a jej kierownik, komendant uzyskał kompetencje terenowego organu właściwości szczególnej.

 

31 grudnia - W kraju funkcjonowało 419 terenowych zawodowych straży pożarnych oraz 355 jednostek zakładowych. W całej ochronie przeciwpożarowej pełniło służbę 48 112 funkcjonariuszy pożarnictwa. Zatrudniała ona 2266 pracowników cywilnych. Terenowa ochrona przeciwpożarowa liczyła wtedy 26 930 funkcjonariuszy.

 

1989r., 24-30 lipca – W Warszawie przeprowadzono Kongres CTIF, XVII Międzynarodowe Sympozjum, IX Międzynarodowe Zawody Sportowo- Pożarnicze, V Międzynarodowe Zawody Pożarnicze w sporcie pożarniczym, VII Międzynarodowe Zawody Pożarnicze dla MDP.

31 grudnia – W ochronie przeciwpożarowej ( terenowej i resortowej ) pełniło służbę 46 063 funkcjonariuszy pożarnictwa. W ciągu następnych 10 miesięcy zatrudnienie zmalało o 3561.

 

1989r. Na terenie Polski istniało 425 terenowych i 352 zakładowych zawodowych straży pożarnych.

 

1990r., 28 września – Powołano Fundację Rozwoju Ochrony Przeciwpożarowej.

2 października – Rejestracja Stowarzyszenia Pożarników Polskich.

 

1991r., 26 kwietnia – Minister spraw wewnętrznych powołał zespół dla zorganizowania Państwowej Straży Pożarnej. Na czele zespołu stanął płk poż. inż. Feliks Dela-komendant S Ch P

w Krakowie.

4 maja

1991r., 4 maja-Druga w historii i pierwsza od zakończenia wojny, Pielgrzymka Strażaków Polskich na Jasną Górę.

 

19 lipca – Minister spraw wewnętrznych wydał rozporządzenie w sprawie właściwości i trybu postępowania Komisji Lekarskich podległych temu ministrowi.

24 sierpnia -Ustawa o Państwowej Straży Pożarnej. Znalazł się w niej zapis dający prawo do policyjnego zaopatrzenia emerytalnego strażakom. Niestety nie obejmował on b. członków KTP

i b. funkcjonariuszy pożarnictwa pozostających na zaopatrzeniu ZUS. Bark takiego zapisu w stosunku do wspomnianej grupy emerytowanych strażaków, stał się głównym powodem przystąpienia do tworzenia Związku Emerytów i Rencistów Pożarnictwa RP. 31 grudnia – W kraju działało 706 jednostek zawodowych straży pożarnych oraz 268 zakładowych zawodowych straży pożarnych. W całej ochronie przeciwpożarowej pełniło służbę 41 110 osób. Ponadto zatrudnionych było 1765 pracowników cywilnych.

 

1992r., 24 marca – W Białymstoku powstało Środowiskowe Koło Emerytów i Rencistów Pożarnictwa.

Prezesem jego zarządu wybrano płk poż. w st. spocz. mgr Klemensa Dziermańskiego.

Koło to dało początek naszemu Związkowi.

W maju, płk poż. w st. spocz. Jan Smykała, przystąpił do tworzenia emeryckich kół środowiskowych na terenie woj. tarnobrzeskiego.

1 lipcaRozpoczęła działalność Państwowa Straż Pożarna. Na czele formacji od 25 lutego 1992r. stał st. bryg. Feliks Dela ( od 16 października 1992r. nadbrygadier ). Następnie na czele PSP stali; nadbryg. Ryszard Korzeniewski ( od 1 stycznia 1997r. do 30 września 1997r. ), nadbryg. Ignacy Ścibiorek ( od 11 października 1997r. do 10 grudnia 1997r.,jako p.o. ), nadbryg./gen. brygadier Zbigniew Meres ( od 10 grudnia 1997r.), nadbryg./gen. brygadier Teofil Jankowski ( od 1 czerwca 2002r. ), nadbryg. Piotr Buk ( od 1 czerwca 2005r. ) st. bryg./ nadbryg. Kazimierz Krzowski (od 3 listopada 2005r. ), st. bryg. Witold Skomra ( od 12 stycznia 2007r. ) mł. bryg/st. bryg. Marek Kubiak ( od 27 kwietnia 2007r. ) i od 3 stycznia 2008r. nadbryg. Wiesław Leśniakiewicz

W formacji działały: komenda główna, 48 komend wojewódzkich, 262 komendy rejonowe, 456 jednostek ratowniczo-gaśniczych, Szkoła Główna Służby Pożarniczej, 2 szkoły aspirantów, 3 szkoły podoficerskie i Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej.* Od tego dnia strażacy po służbie w PSP przechodząc w stan spoczynku nabywają praw do policyjnych uprawnień emerytalnych.

12 sierpnia – Minister spraw wewnętrznych wydał zarządzenie w sprawie zasad i trybu utrzymania lub przekształcania zakładowych zawodowych straży pożarnych, w zakładowe służby ratownicze.

1 września – Rozpoczął działalność Wydział Emerytur i Rent- organ emerytalno-rentowy Komendanta Głównego PSP.

We wrześniu, pod kierownictwem płk poż. w st. spocz. mgr Tadeusza Baniaka przystąpiono do tworzenia kół środowiskowych na terenie woj. katowickiego.

23 listopada – W Olsztynie powstało środowiskowe koło Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów. Jego przewodniczącym został Zbigniew Michałowski.

 

1993r., 21 stycznia – Powstał Związek Zawodowy Strażaków „Florian”.

2 lutego – W Warszawie odbyło się ogólnopolskie spotkanie przedstawicieli nieformalnych grup emeryckich. Zebrani powołali Krajowe Przedstawicielstwo Pożarników Emerytów Rencistów. Jego przewodniczącym wybrano płk poż. w st. spocz. mgr Klemensa Dziermańskiego z Białegostoku. Poza nim w KPPE i R znaleźli się: ppłk poż. w st. spocz. Bogusław Ignaszak z Poznania,

ppłk poż. w st. spocz. Włodzimierz Kobza z Łodzi, płk poż. w st. spocz. mgr Jerzy Kuczyński z Warszawy i płk poż. w st. spocz. mgr Włodzimierz Tessar z Warszawy. KPPR i R stało się pierwszą ogólnopolską reprezentacją naszego środowiska.

23 lutego – W Kaliszu powstał „Klub Seniora”. Na jego prezesa wybrano Jana Macieja Paszyna.

23 września – Na terenie b. hitlerowskiego obozu koncentracyjnego „Gross- Rosen” k/Strzegomia na Dolnym Śląsku, uroczyście odsłonięto tablicę upamiętniającą polskich strażaków poległych za Ojczyznę.

1993r., 11 października – Komendant Główny PSP ustanowił Medal Honorowy im. Józefa Tuliszkowskiego.

 

29 grudnia – W Gorzowie Wlkp. zawiązała się grupa inicjatywna dla stworzenia struktur Związku. Na jej czele stanął płk poż. w st. spocz. inż. Jan Korbanek. W grudniu zawiązała się grupa inicjatywna dla powołania na terenie woj. lubelskiego kół emeryckich, w ramach Związku Emerytów i Rencistów Resortu Spraw Wewnętrznych . Na jej czele stanął płk poż. w st. spocz. Jerzy Górnicki.

 

1994r., 18 lutego – Ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.

Ustawa przyznała prawo do policyjnego zaopatrzenia emerytalnego b. członkom KTP i b. funkcjonariuszom pożarnictwa, którzy do tej pory pobierali świadczenia wypłacane przez ZUS.

14 kwietnia – W Szczecinie zawiązał się Tymczasowy Zarząd Wojewódzki środowisk emeryckich z terenu woj. szczecińskiego. Prezesem tego zarządu został wybrany

st. bryg. w st. spocz. mgr Albin Piątkowski.

24 maja – Minister spraw wewnętrznych wydał zarządzenie nr 31 w sprawie szczegółowych zasad przeliczania uposażeń do celów emerytalnych. Zarządzenie nie uwzględniało prawa do wzrostu świadczenia, z tytułu inwalidztwa ustalonego wcześniej przez Komisje Inwalidztwa Cywilnego. Ograniczało wielkość dodatku za wysługę do 20 % ( z poziomu 30 % ). Zaniżało grupy uposażenia poprzez ustalanie tzw. przeciętnych.

W maju zawiązała się grupa inicjatywna, która wzięła na siebie trud budowy struktur Związku na terenie woj. kieleckiego. Jej przewodniczącym został st. bryg. w st. spocz. mgr Marian Oksiński.

5 czerwca- W Koszalinie powstał Tymczasowy Zarząd Wojewódzki środowisk emeryckich. Jego przewodniczącym został mgr Witold Każmierczak a Komisji Rewizyjnej Tadeusz Łukasiak.

20 lipca – W Warszawie odbyło się ogólnopolskie spotkanie przewodniczących kół i klubów emeryckich. Spotkanie przekształciło się

w Zjazd Założycielski Związku Byłych Funkcjonariuszy i Pracowników Pożarnictwa Polskiego. Na czele wybranego Komitetu Założycielskiego Związku stanął mgr Klemens Dziermański.

19 września – Sąd Wojewódzki I Wydział Cywilny w Białymstoku, na posiedzeniu niejawnym, dokonał rejestracji Związku Byłych Funkcjonariuszy Pożarnictwa i Pracowników Pożarnictwa Polskiego.

21 października – Powołanie Centralnej Szkoły PSP w Częstochowie. Placówka prowadzi kształcenie specjalistyczne i doskonalące kadry aspiranckiej i podoficerskiej oraz dla pracowników ochrony przeciwpożarowej.

4 listopada – Prezydium ZG ZBF i PPP zwróciło się z apelem do emerytów i rencistów po zawodowej służbie pożarniczej, o wstępowanie w szeregi Związku.

24 listopada - W Gorzowie Wielkopolskim przeprowadzono pierwszy w kraju, Wojewódzki Zjazd Delegatów Związku Byłych Funkcjonariuszy i Pracowników Pożarnictwa Polskiego.

Prezesem Zarządu Wojewódzkiego wybrano Jana Korbanka, a Wojewódzkiej Komisji Rewizyjnej Ludwika Sabeła.

30 listopada – Minister spraw wewnętrznych wydał rozporządzenie w sprawie powołania Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa S W, jako organu właściwego w sprawach zaopatrzenia emerytalnych funkcjonariuszy Policji,… Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin.

W grudniu zawiązała się grupa inicjatywna dla powołania struktur Związku na terenie woj. krośnieńskiego. Przewodzili jej emerytowani pułkownicy: Tadeusz Kubit i Mieczysław Prugar.

 

1995r., 1 stycznia – Uruchomienie Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego.

 

1995r., 13 stycznia – Zebranie grupy założycielskiej struktur naszego związku w Warszawie. Do grupy założycielskiej należeli: inż. Zbigniew Biedrzycki, Ewald Gardocki, mgr Witold Gryc, Wincenty Jończyk, Ewa Minta, Leszek Pierzchanowski, Marek Sierant, Leszek Sołtysiak, mgr Krzysztof Wargenau, Seweryn Zarzycki.

 

19 stycznia – W Bydgoszczy powołano Zarząd Wojewódzki. Na jego czele stanęła Halina Rutkowska.* W Legnicy powstało pierwsze na Dolnym Śląsku związkowe koło. Jego prezesem został Wincenty Kołodziejski.

 

23 stycznia – W Gdańsku powstało związkowe koło. Prezesem jego zarządu został Dominik Masłowski.

30 stycznia – W Łomży powstał Tymczasowy ZW z Janem Hermanem jako prezesem.

1 lutego – Organizacyjny Zjazd Delegatów z terenu woj. bialskopodlaskiego. Prezesem ZW został wybrany Henryk Kozłowski.

10 lutego – W Warszawie odbył się Wojewódzki Zjazd Założycielski. Prezesem wybranego ZW został Leszek Pierzchanowski, a Wojewódzkiej Komisji Rewizyjnej inż. Zbigniew Biedrzycki.

14 lutego – W Łodzi tamtejszy „Klub Seniora” przekształcił się w związkowe koło.

W marcu, w kole łódzkim założono pierwszą w Związku kronikę. Redaktorem kroniki został Edward Bohdzielenko- Wylewko.

30 marca – Minister spraw wewnętrznych wydał rozporządzenie w sprawie wysokości funduszu socjalnego oraz zakresu i zasad korzystania ze świadczeń socjalnych przez osoby uprawnione do policyjnego zaopatrzenia emerytalnego i członków rodzin, w resorcie S W.

4 kwietnia - W Gdańsku wybrano Tymczasowy ZW. Jego prezesem został inż. Jerzy Nowak.

7 kwietnia – W Chełmie utworzone zostało strażackie koło Związku Emerytów i Rencistów Resortu Spraw Wewnętrznych RP. Prezesem zarządu koła, które w przyszłości znalazło się w naszym Związku, został Ryszard Smyk.

23 czerwca – W Ciechanowie powołano Tymczasowy ZW ZBF i PPP. Na jego czele stanął Waldemar Rytel.

6 września- Powstały Tymczasowe ZW w Katowicach i Wałbrzychu. Ich prezesami zostali:

Tadeusz Baniak i Franciszek Lisiowski.

27 października – Powstanie ZW i WKR w Płocku. Na ich czele stanęli: Zygmunt Wasiak i Wojciech Błędowski.

 

1995r., 7 listopada – W Chełmie odbył się Zjazd Wojewódzki, na którym wybrano prezesem ZW mgr Jerzy Brzozowski

a przewodniczącym W K R, Tadeusz Kowalik.

1-3 grudnia – W Supraślu k/Białegostoku odbył się Krajowy Zjazd Delegatów ZBF i PPP. Podczas zjazdu dokonano zmiany nazwy Związku na Związek Emerytów i Rencistów Pożarnictwa Rzeczypospolitej Polskiej. Na czele Zarządu Głównego stanął Klemens Dziermański a Głównej Komisji Rewizyjnej, Franciszek Kuczyński. W momencie zjazdu istniało 45 kół skupiających 2200 członków.

 

1996r., 6 lutego – W Opolu i Strzelcach Opolskich powstały związkowe koła. Ich prezesami zostali wybrani: Michał Stanisławski i Władysław Opiło. W dniu 16 marca powstało Koło

w Prudniku. Prezesem został Ryszard Kamiński

16 lutego – Sąd Wojewódzki w Białymstoku dokonał wpisu do rejestru stowarzyszeń Związek Emerytów i Rencistów Pożarnictwa RP,

z siedzibą jego ZG w Białymstoku i delegaturą w Warszawie.

22 lutego – Podczas plenarnego posiedzenia ZG, m. in. przyjęto uchwałę w sprawie pełnienia dyżurów członków zarządów wszystkich szczebli w każdy pierwszy i trzeci wtorek miesiąca. W innej uchwale, wyznaczono pełnomocników ZG, którym powierzono zadania przy budowie struktur Związku w województwach, w których on jeszcze nie istnieje.

12 marca – W Zamościu odbył się Wojewódzki Zjazd Delegatów. Na czele wybranego ZW stanął Edward Such, a WKR Edward Ryczek.

15 marca – Ukazał się pierwszy numer Biuletynu Informacyjnego ZG ZE i RP RP.

29 marca – W Opolu podczas wojewódzkiego zjazdu wyłoniono ZW i WKR. Na czele zarządu stanął Romuald Kocielski, a komisji rewizyjnej Paweł Barton.

7 maja – We Wrocławiu powstało związkowe koło. Jego prezesem został Józef Janik.

3 czerwca – Krakowskie koło wchodzi do struktur Związku Emerytów i Rencistów Pożarnictwa RP. Prezesem zarządu jest Antoni Rzepka.

16 czerwca – W Siedlcach podczas wojewódzkiego zjazdu dokonano wyboru ZW i WKR. Na ich czele stanęli: Zbigniew Drewnowski i Józef Nowak.

3 lipca – W Piotrkowie Trybunalskim przeprowadzono Wojewódzki Zjazd Delegatów. Na czele wybranego ZW stanął Marian Zyzik,

a WKR Ryszard Marcinkowski.

8 września – Nowelizacja ustawy o policyjnym zaopatrzeniu emerytalnym daje prawo do policyjnego ubezpieczenia emerytalnego b. strażakom służb resortowych. 30 grudnia – W Rzeszowie odbył się Wojewódzki Zjazd Delegatów. Prezesem ZW wybrano Tadeusza Stawickiego, a na czele WKR stanął Kazimierz Guzek.

31 grudnia – Związek Emerytów i Rencistów Pożarnictwa RP posiadał 184 koła .Skupiały one 3732 członków. W tym momencie ze świadczeń korzystało 15 457 osób. W czerwcu 1997r.

w 31 województwach działały związkowe koła. Należało do nich 4485 członków.

31 grudnia. W PSP pełniło służbę 28 427 strażaków. Zatrudnionych było 1049 pracowników cywilnych.

1997r., 23 stycznia – Pismo Komendy Głównej, informujące, że osoby posiadające status strażaka PSP, a nie pełniący służby w tej formacji, mogą być przyjmowane do służby w terminie do 30 czerwca 1998r. Osobom, które nie podejmą służby w tym terminie, a do 30 czerwca osiągną 15 letni staż służby, uzyskają prawo do policyjnego zaopatrzenia emerytalnego.

24 lutego – W Olsztynie doszło do samorozwiązania Samodzielnego Koła P Z E R i I . Jednocześnie zawiązało się koło naszego Związku. Jego prezesem wybrano inż. Tadeusza Jakubika.

24-25 lutego – Prezydium Zarządu Głównego Związku przyjęło uchwały o ustanowieniu znaczka organizacyjnego oraz wzoru legitymacji członkowskiej.

12 marca – W Przemyślu obradował Wojewódzki Zjazd Delegatów. Podczas zjazdu wybrano ZW – prezes mgr Stanisław Lula i WKR. - przewodniczący Mieczysław Głuszak.

3 kwietnia – W Radomiu przeprowadzono zjazd wojewódzki, podczas którego wybrano ZW i WKR. Na ich czele stanął inż. Tadeusz Mika

3 maja – Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski awansował szefa OCK Feliksa Delę na do stopnia generała brygadiera. Kolejnymi oficerami awansowanymi do tego stopnia byli:

Zbigniew Meres i Teofil Jankowski.

26 maja – Po interwencji ZG, przewodniczący Centralnej Komisji Lekarskiej MSW i A, poinformował, że w sprawach o uznanie inwalidztwa obowiązują zasady określone w rozporządzeniu ministra spraw wewnętrznych z dnia 9 lipca 1991r.

13 sierpnia – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie orzekł, że renciście po służbie pożarniczej należy się dodatek za pracę we własnym gospodarstwie rolnym.

3 października – W Toruniu postało związkowe koło. Prezesem jego zarządu został Jan Miklaszewski.

15 grudnia – Międzyzwiązkowy Komitet Protestacyjny złożony z przedstawicieli związków- sygnatariuszy Porozumienia Związków Służb Mundurowych, skierował do prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego, posłanie będące protestem wobec zapowiedzi zmian w systemie waloryzacji świadczeń. Nasz Związek jest członkiem Porozumienia Związków Służb Mundurowych.

 

1998r., 29-31 maja – Na terenie Ośrodka Szkoleniowo-Wypoczynkowego opolskiej KW PSP, nad Jeziorem Turawskim, odbył się I Ogólnopolski Zjazd Weteranów Służby Pożarniczej.

28 lipca – Zakończyła się ogólnopolska akcja zbierania podpisów osób popierających utworzenie Branżowej Kasy Chorych.

10 września – W Warszawie przedstawiciele władz krajowych 17 stowarzyszeń i związków podpisali porozumienie o współdziałaniu związków zawodowych i stowarzyszeń. Z ramienia naszego Związku porozumienie podpisał Leszek Pierzchanowski- wiceprezes ZG. Przewodniczącym powołanej Komisji Porozumiewawczej został Jerzy Żyżelewicz.

28 listopada – W Zielonej Górze zawiązał się Zarząd Wojewódzki Związku. Jego prezesem został wybrany inż. Jerzy Pietraszkiewicz.

31 grudnia – W kraju istniało 197 kół, do których należało 5870 członków. Pół roku później do 262 kół należało 8102 członków.

 

1999r., 1 stycznia – Utrata waloryzacji płacowej na rzecz cenowej. Nasz Związek w całym 1998r. podejmował kroki w celu niedopuszczenia do przyjęcia przez parlament tego niesprawiedliwego sposobu waloryzacji naszych świadczeń.* Państwową Straż Pożarną tworzyły: komenda główna, 16 komend wojewódzkich, 263 komendy powiatowe i miejskie, 486 jednostek ratowniczo-gaśniczych, Szkoła Główna Służby Pożarniczej, Centralna Szkoła PSP, dwie szkoły aspirantów, trzy szkoły podoficerskie, 17 ośrodków szkolenia pożarniczego, Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej i Centralne Muzeum Pożarnictwa.

11 stycznia – Poznańskie koło środowiskowe PZER i I weszło do struktur naszego Związku. Na czele jego zarządu stał Ryszard Prager, a KR Alicja Piechowiak.

W okresie poprzedzającym II Krajowy Zjazd Delegatów przeprowadzono wojewódzkie zjazdy, podczas których wyłoniono 16 nowych zarządów wojewódzkich i tyleż samo wojewódzkich komisji rewizyjnych.

20-22 czerwca – W Częstochowie obradował II Krajowy Zjazd Delegatów ZE i RP RP. Nowym prezesem ZG wybrano Leszka Pierzchanowskiego z Warszawy. Przewodniczącym GKR został Józef Goliński z Bydgoszczy. Godność Prezesa Honorowego Zjazd przyznał Klemensowi Dziermańskiemu.

25-26 września – Obchody 40-lecia istnienia koła w Krakowie. Z tej okazji koło otrzymało jako pierwsze w naszym Związku sztandar.* Ukazał się pierwszy numer czasopisma „Krakowski Hejnał Strażacki”. Pismo wydawał Z K w Krakowie, a redagował Włodzimierz Kukulski.

We wrześniu, Mazowiecki Komendant Wojewódzki PSP, nadbryg. Roman Kaźmierczak, wyraził zgodę na przeniesienie biura naszego ZG z pomieszczenia w Klubie „Syrena” do siedziby Muzeum Pożarnictwa przy ul. Chłodnej w Warszawie.

 

2000r., 26 stycznia – Komendant główny PSP nadbryg. Zbigniew Meres, zalecił komendantom wojewódzkim nawiązanie i utrzymywanie ścisłej współpracy oraz udzielanie wszechstronnej pomocy ogniwom naszego Związku.

22 marca – Generał brygadier Zbigniew Meres objął stanowisko Szefa Obrony Cywilnej Kraju. Od tego momentu na czele OCK stali każdorazowo komendanci główni PSP. Od końca 2005r. do końca 2007r. pełnili oni funkcję zastępcy szefa OCK. Obecnie na czele OCK stoi nadbryg. Wiesław Leśniakiewicz- komendant główny PSP.

8 września – Dyrektor Państwowego Muzeum Byłego Obozu Koncentracyjnego Gross- Rosen,

mgr Aleksandra Rudy, skierowała na adres ZG pismo, w którym podziękowała Dolnośląskiemu ZW i ZK w Wałbrzychu, za owocną współpracę, w tym na odcinku naukowo-badawczym. Podczas wojny na terenie obozu poniosło śmierć ponad 50. polskich strażaków, w tym z zawodowych.

9 września-W siedzibie Centralnego Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach odbyło się seminarium z okazji 50-lecia powołania państwowych organów ochrony przeciwpożarowej. Wśród jego uczestników, byli m. in. komendant główny PSP- Szef OCK gen. brygadier Zbigniew Meres, b. długoletni zastępca komendanta głównego SP płk poż. w st. spocz. Władysław Pilawski, członkowie ZG, GKR i prezesi zarządów wojewódzkich Związku.

 

W 2000r. Powstał NSZZ Pracowników Pożarnictwa.

 

2001r., 11 czerwca – ZG Związku zwrócił się do zarządów wojewódzkich o zebranie danych dotyczących roszczeń emerytów

i rencistów, z powodu zaistnienia negatywnych skutków, jakie przyniosło zarządzenie nr 31, z 24 maja 1994r.

7 listopada – Weszła w życie znowelizowana ustawa o policyjnym zaopatrzeniu emerytalnym. W ten sposób uchylone zostało zarządzenie nr 31 z dnia 24 maja 1994r. w sprawie szczegółowych zasad przeliczania uposażeń funkcjonariuszy do celów emerytalnych.

31 grudnia – Środowisko emerytów i rencistów po strażackiej służbie liczyło 20 770 osób. Do Związku należało 9925 osób.

 

2002r., 25 lutego – Przewodniczący Porozumienia o Współdziałaniu Związków Zawodowych i Stowarzyszeń Służb Mundurowych Jerzy Żyżelewicz, skierował na ręce ministrów Obrony Narodowej, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego pismo, w którym wyraził zaniepokojenie z powodu braku postępu w pracach nad zmianami

w ustawach emerytalnych, zwłaszcza w odniesieniu do przywrócenia sposobu waloryzacji, obowiązującego do 1998r.

16 kwietnia – Prezes ZG Leszek Pierzchanowski, skierował do komendanta głównego PSP, w sprawie krzywdzących cześć naszego środowiska zapisów zarządzenia nr 31 z dnia 24 maja 1994r.

Podkreślił, że grupa blisko 500 osób pozostała w poczuciu głębokiej krzywdy, po tym jak zarządzenie to zostało uchylone.

18 grudnia – Minister spraw wewnętrznych i administracji, wydał decyzję nr 235 w sprawie zapewnienia organizacjom zrzeszającym emerytów i rencistów resortu spraw wewnętrznych i administracji, nieodpłatnego korzystania z urządzeń , poczty i udostępniania lokali do celów środowiska weteranów służby. W ślad za decyzją 18 lutego 2003r. komendant główny PSP skierował pismo

w tej sprawie.

31 grudnia – Związek liczył 309 kół. Skupiały one 11 627 członków.

 

2003r., 3 stycznia- Dziennik „Rzeczypospolita” zamieścił artykuł „Rzecznik Praw Obywatelskich sygnalizuje. Czy mundurowi dostaną zwrot świadczeń za 1999r.”. Była w nim mowa o bezczynności ZE -R MSW i A w kwestii zwracania niesłusznie pobranych potrąceń ze świadczeń. Opieszałość dziwiła tym bardziej, że w sprawie wypowiedziały się, Trybunał Konstytucyjny i Sąd Najwyższy.

8-10 kwietnia – W siedzibie Centrum Naukowo- Badawczego Ochrony Przeciwpożarowej w Józefowie k/Otwocka, obradował III Krajowy Zjazd Delegatów. Delegaci wybrali prezesem

ZG Jana Całę z Warszawy. Przewodniczącym GKR został Henryk Jaworski z Warszawy. Godność Prezesa Honorowego przyznano Leszkowi Pierzchanowskiemu.

7 września – Zmarł nagle Piotr Mońko, sekretarz ZG i prezes Łódzkiego ZW ZE i RP RP.

 

2004r., 2 września – Zmarł Zbigniew Michałowski, organizator naszego Związku w d. woj. olsztyńskim, b. przewodniczący zarządu Samodzielnego Koła P Z E R i I w Olsztynie.

20 listopada – Zakład E – R MSW i A, rozpoczął wydawanie legitymacji emeryckich nowego wzoru. Zastąpiły one legitymacje wystawiane przez komórki kadrowe komend PSP.

3 grudnia – Minister Infrastruktury zmniejszył ulgę przy przejazdach środkami PKP z 50 % do 37 %.

 

2005r. , 6 maja – Sejm znowelizował ustawę o Państwowej Straży Pożarnej. Nowela wprowadzała dzień 4 maja jako Dzień Strażaka. Niestety pozbawiała emerytów i rencistów naszego środowiska prawa do równoważników pieniężnych za remont mieszkania i za brak lokalu mieszkalnego.

14 maja – Zachodnio-Pomorski ZW otrzymał sztandar.

15 listopada – Zarząd Koła w Wałbrzychu, po raz drugi wystąpił do Rzecznika Praw Obywatelskich o podjecie kroków prawnych, w celu wyegzekwowania wypłaty równoważnika pieniężnego za remont mieszkania emerytom i rencistom z terenu powiatu wałbrzyskiego, przez komendanta miejskiego PSP W Wałbrzychu. W tym powiecie weterani służby zostali pozbawieni przez komendanta miejskiego PSP równoważnika pieniężnego za remont mieszkania w l. 2004 i 2005. Nigdy potem nie wypłacono im równoważników.

18 listopada – Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji wydał rozporządzenie w sprawie trybu przyznawania strażakom PSP równoważników pieniężnych za remont lub brak lokalu mieszkalnego. Przepis nie obejmował emerytów i rencistów naszej służby.

12 listopada – Weszło w życie rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji zmieniające rozporządzenie w sprawie funduszu socjalnego emerytów i rencistów Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej i ich rodzin.

25 listopada - Po ciężkiej chorobie zmarł Bogusław Ignaszak, prezes Wielkopolskiego ZW.

29 grudnia – Rozporządzenie MSW i A w sprawie służby strażaków PSP. Zgodnie z zapisem zawartym w ustawie o PSP, tygodniowy wymiar służby wynosi 40 godzin.

31 grudnia – W PSP pełniło służbę 28 936 osób. Ponadto zatrudnionych było 1314 pracowników cywilnych.

 

2006r., 17 lutego- Zmarł Jan Herman, organizator Związku na terenie dawnego woj. łomżyńskiego, b. członek ZG i b. prezes ZW w Łomży.

6 maja – Koło w Hrubieszowie w woj. lubelskim, otrzymało sztandar.

30 maja – Prezes ZG ZE i RP RP Jan Cała, wystosował do marszałków obu izb oraz wszystkich klubów parlamentarnych, wystąpienie protestacyjne, wobec pozbawienia emerytów i rencistów po pożarniczej służbie, prawa do równoważników pieniężnych na remont zajmowanego mieszkania bądź jego brak.

 

2007r., 14 maja – Kujawsko Pomorski ZW ZE i RP RP uruchomił własną pocztę elektroniczną. W sierpniu podobną stronę uruchomił Opolski ZW.

16 i 17 czerwca – W Poznaniu obradował IV Krajowy Zjazd Delegatów ZE i RP RP.

Prezesem ZG wybrano ponownie Jana Całę a przewodniczącym GKR, Henryka Jaworskiego.

10 października – Wiceprezes ZG i prezes Zachodnio-Pomorskiego ZW, Albin Piątkowski, został powołany do Rady Organizacji Pozarządowych przy Prezydencie Szczecina.

2 listopada – W Łodzi otwarto nową siedzibę tamtejszego ZW. Przestronny i funkcjonalny lokal wyremontowali związkowcy.

W uroczystości otwarcia wziął udział prezes ZG Jan Cała.

 

2008r., 5 kwietnia – Po ciężkiej chorobie zmarł Stanisław Barlak, prezes Łódzkiego ZW Związku.

19 czerwca – W Warszawie obradował Nadzwyczajny Zjazd Związku Emerytów i Rencistów Pożarnictwa RP. Zjazd przyjął nowy Statut.

1 lipca – Wejście w życie przepisów, które nakładają podatek od uzyskanej pomocy z funduszu socjalnego.

 

2009r., 15 maja – Uruchomienie strony internetowej Zarządu Głównego ZE i RP RP. (wersja na serwerze o adresie www.zgzeirp.pl.tl- strona bez opłat)

21 lipca – Prezes ZG ZE i RP RP Jan Cała skierował do Wiceprezesa Rady Ministrów-Ministra

SW i A, pismo zawierające propozycję udziału Związku, w pracach nad projektem policyjnej ustawy emerytalnej. W piśmie wskazano na proponowane przez nasz Związek zapisy wraz

z uzasadnieniami.

16 listopada – Uruchomienie strony internetowej Zarządu Głównego ZE i RP RP. (II wersja na serwerze o adresie www.zgzeirp.pl- strona na polskim serwerze)

25 listopada- Do Krajowego Rejestru Sądowego wpisano Federację Stowarzyszeń Służb Mundurowych RP. W federacji znajduje się m. in. Związek Emerytów i Rencistów Pożarnictwa RP.

29 grudnia- Po ciężkiej chorobie zmarł mgr Tadeusz Baniak. Zmarły był od 1995r. członkiem ZG Związku i prezesem ZW w Katowicach. Należał do organizatorów naszego Związku.

 

2010r., 9 marca-Odbył się I Kongres Federacji Stowarzyszeń Służb Mundurowych Rzeczypospolitej Polskiej. Prezydentem ZG Federacji został wybrany Antoni Rębacz , a jednym z wiceprezydentów Jan Cała-prezes naszego ZG. Do ZG Federacji weszli m. in. Ireneusz Mańko i Jan Bogusław Nowak. Do KR Federacji ( przewodniczący Jan Bielec ) wszedł z ramienia naszego Związku Tadeusz Jakubik.

-23 września- Zarząd Główny ustanowił odznakę honorową „Za Zasługi dla Związku Emerytów i Rencistów Pożarnictwa Rzeczypospolitej Polskiej”.

-15 grudnia-Setne urodziny obchodził mjr poż. w st. spocz. Witold Siennicki ze Szczecina. Najstarszy aktualnie polski strażak karierę pożarniczą rozpoczynał na stanowisku podreferendarza  w referacie spraw bezpieczeństwa pożarowego ( Powiatowa Komenda Straży Pożarnych ) starostwa w Kamieniu Pomorskim (woj. szczecińskie). Sędziwy jubilat uhonorowany został licznymi odznaczeniami, w tym godnością „Weterana Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny” Od 1993r. jest członkiem naszego Związku.

 

2011r. 4 lutego. W Szczecinie zmarł najstarszy członek ZE i RP RP-mjr poż. w st. spocz. Witold Siennicki. Miał 100 lat.

 

2011r., 20 maja- Podczas wojewódzkich uroczystości z okazji Dnia Straźaka, w Prudniku na Opolszczyźnie, Opolski Zarząd Wojewódzki ZE i RP RP otrzymał sztandar.

W trakcie uroczystosći nadano pierwsze w historii odznaki "Zasłużonego dla ZE i RP RP".

* 14 maja-W Wałbrzychu podczas uroczystego spotkania z okazji XV-lecia działalności koła, zaprezentowano jubileuszową publikację. Stała się ona pierwszą w historii naszego Związku.

*8-9 czerwca- W CS PSP w Częstochowie obradował V Krajowy Zjazd Delegatów ZE i RP RP. Delegaci wybrali nowy ZG i GKR. Na ich czele stanęli: Albin Piątkowski i Andrzej Russek. Godność Honorowego prezesa nadano Janowi Cale- prezesowi ZG, w l. 2003-2011. Gośćmi zjadu m. in. byli: Zbigniew Sosnowski-wiceminister SW i A, gen. brygadier Wiesław Leśniakiewicz- komendant główny PSP oraz gen. dyw. w st. spocz. Adam Rębacz-prezydent FSSM RP.

 

2012r., 4,5 i 12 maja. W Warszawie i Częstochowie, odbyły się centralne uroczystości z okazji dwudziestolecia działalności Państwowej Straży Pożarnej. Wśród uczestników obchodów znaleźli się liczni przedstawiciele ZE i RP RP. Podobnie było podczas obchodów w poszczególnych województwach i powiatach.

 

9 maja przed budynkiem KW PSP Opole została odsłonięta tablica pamiątkowa poświęcona "Strażkom- którzy oddali swe życie, ratując życie innym". Została ona ufundowana przez członków naszej organizacji z inicjatywy ZW ZEiRP RP w Opolu.

 

12 maja. W siedzibie JRG w Biskupcu, na terenie Warmińsko-Mazurskiego, odsłonięto tablicę upamiętniającą zmarłych tamtejszych strażaków. Inicjatorami szczególnego upamiętnienia Kolegów, byli członkowie miejscowego koła ZE i RP RP, którzy dali gros wysiłku, by taka tablica powstała.

 

-7 czerwca. W wieku 74 lat, zmarł płk poż. w st. spocz. Leszek Pierzchanowski-Honorowy Prezes ZE i RP RP. Współorganizator naszego Związku. Prezes ZG w l. 1999-2003 i wiceprezes ZG w l. 1995-1999. Wtedy też kierował filią ZG w Warszawie. Reprezentował nasz Związek, w Federacji Związków i Stowarzyszeń Służb Resortu Spraw Wewnętrznych, a następnie w Porozumieniu Stowarzyszeń i Związków Służb Mundurowych. Należał do twórców Związku na Mazowszu, a w l. 1995-1999r. sprawował funkcję prezesa ZW w Warszawie.

 

-22 listopada. W Warszawie, m. in. z udziałem delegacji naszego Związku, obradował Nadzwyczajny Kongres Federacji Stowarzyszeń Służb Mundurowych RP. W wyniku wyborów uzupełniających, do ZG Federacji na miejsce Ireneusza Mańko- wszedł Albin Piątkowski- prezes ZG ZE i RP RP.

 

 

W 2012r. ukazały się drukiem: monografia XX PSP, Biuletyn Informacyjny PSP -2011r oraz 1 nr Biuletynu Informacyjnego Federacji

 

Stowarzyszeń Służb Mundurowych RP. Na stronach tych wydawnictw, zamieszczone zostały o raz pierwszy, szerokie materiały poświęcone naszemu Związkowi. Autorami materiałów byli: Klemens Dziermański, Krzysztof Maślankiewicz, Albin Piątkowski i Roman Świst.

 

 

Wybór i opracowanie: Roman Świst styczeń 2010 r- uzupełnienia styczeń 2011 r. oraz

w styczeń 2013r.